چرا مجلات Open Access ؟

چرا مجلات Open Access ؟ چاپ مقالات یکی از داغترین موضوعات مورد بحث صنعت چاپ مقالات به حساب می آید. از زمانی که اینترنت به محلی برای دسترسی به مقالات علمی تبدیل گشته، مدل Open Access توانسته است در صنعت چاپ مقالات علمی حرفی برای گفتن داشته باشد. دسترسی سریع و رایگان به ادبیات علمی یکی از ملزومات اساسی پژوهشگران برای به روز بودن در تحولات علمی محسوب می شود. در حالی که بسیاری از پژوهشگران مقالات خود را به مجلات Open Access یا تلفیقی – مجلاتی که همزمان از مدلهای Close Access و Open Access برای چاپ مقالات استفاده می نمایند – ارسال می کنند، افرادی هستند که هنوز برای ارسال مقالات خود به این مجلات با احتیاط تصمیم می گیرند. از این رو، این نوشتار برخی از مزایای چاپ مقالات در مجلات Open Access را معرفی نموده است.
چرا مجلات Open Access را انتخاب کنیم؟ این سوالی است که بسیاری از پژوهشگران مبتدی و مجرب با آن دست به گریبان هستند. جایگزینی اشتراک سنتی مجلات علمی با مدل Open Access مزایای متعددی دارد. درک روزافزون این امر باعث شده است تا بسیاری از پژوهشگران و ناشران به سمت مدل Open Access روی آورند. بعضی از مزایای چاپ مقاله در مجلات Open Access در ذیل لیست شده اند:

افزایش احتمال دیده شدن

Open Access امکان دسترسی نامحدود و فوری به مقالات را تسهیل می کند و طبیعتا همین امر باعت می شود تا مقالات بیشتر دیده شوند. نتایج یک نظرسنجی از 7936 نویسنده در سال 2014 که توسط نشر Taylor & Francis انجام شد، نشان داد که 35 درصد شرکت کنندگان در این نظرسنجی با امکان بیشتر دیده شدن مقالات در مدل Open Access موافق هستند. این امکان باعث می شود تا فرصتهایی مانند همکاری با دیگر پژوهشگران، دریافت گرنت و دعوت به کنفرانس های علمی در اختیار نویسندگان قرار بگیرد.

افزایش تعداد استناد به مقالات

افزایش احتمال دیده شدن با افزایش تاثیر پژوهش ارتباط تنگاتنگی دارد. تاکنون تحقیقات زیادی تاثیر Open Access بر افزایش تعداد استنادات را مورد مطالعه قرار داده اند. سولومون و همکاران در گزارشی با عنوان “مقایسه طولی رشد و نرخ استنادات میان مجلات Open Access” نرخ استناد در پایگاه کتابشناختی اسکوپوس بین سالهای 1999 تا 2010 را مورد بررسی قرار دادند. شبکه اطلاعات پژوهشی طی تحلیل 700 مقاله چاپ شده در مجله Nature Communications نشان داد که “مقالات Open Access به طور میانگین 11 بار و مقالات Close Access به طور میانگین 7 بار مورد استناد قرار می گیرند.”

افزایش فراگیری علم

مجلات مبتنی بر اشتراک، مقالات خود را به آسانی در دسترس عموم قرار نمی دهند و در نتیجه با این سیاست مشاهده نتایج پژوهش های علمی فقط در انحصار جامعه علمی خواهد بود. با این حال Open Access با با در دسترس قرار دادن دانش علمی برای پژوهشگران و عموم افراد این سناریو را تغییر داده است و بدین ترتیب مدل Open Access ثابت کرد که تحقق این امر تنها در توان این مدل می باشد.

رفع موانع پیش روی علم

Open Access با حذف تمامی موانع فنی، حقوقی و مالی پژوهش را در دسترس همگان قرار داده است. این امر تقویت نوآوری و بهینه سازی یافته های علمی را به همراه خود خواهد داشت. جامعه علمی و صنعتی با کمک Open Access می توانند یافته های پژوهشی را به آسانی به قابلیت های کاربردی تبدیل نمایند و با این کار به رشد سریع علم کمک نمایند.
آن چه که باعث می شود تا نگرانی هایی راجع به چاپ مقالات در مجلات Open Access مطرح شود، افسانه هایی است که پیرامون این مدل چاپ خلق شده است. برخی از متداول ترین این نگرانی ها عدم وجود فرآیند داوری در این مجلات، کیفیت پایین این مجلات، هزینه زیاد چاپ مقالات در این مجلات و عدم رعایت حقوق نشر و طبع نویسندگان می باشند. این افسانه باعث شده اند تا نویسندگان برای چاپ مقالات خود به این نوع مجلات روی خوش نشان ندهند. در حالی که مجلات یغماگر از مدل Open Access برای چاپ مقالات استفاده می کنند، این اصلا بدین معنی نیست که همه آنها یغماگر هستند. بسیاری از این مجلات دارای کیفیتی برابر با کیفیت مجلات معتبر مبتنی بر اشتراک می باشند و بسیاری از نشاران مطرح مانند Nature، Springer و Elsevier مجلات Open Access را زیر چتر خود دارند.

سخن آخر

Open access

Open Access در حال حاضر مراحل شکوفایی و بلوغ خود را تجربه می کند و بنا بر اظهار دانشمندان آینده صنعت چاپ از آن این مدل است. اگرچه این مدل خالی از اشکال نیست، Open Access با توسعه سیاست های ، اجباری نمودن داده های باز، افزایش تعداد مجلات تلفیقی و دیگر تغییرات، پیوسته در حال تکامل است. Open Access گامی حیاتی برای شفافیت در پژوهش و دسترسی پذیری دانش علمی محسوب می شود. در انتها برای مشاوره برای پذیرش و چاپ مقالات خود در مجلات Open Access می توانید با گروه محققین پزشکی MRG تماس حاصل کنید .